ZŁOTNICTWO

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Błąd przy generowaniu miniatury Chyba brakuje pliku /home/fundacjagdansk/domains/fundacjagdanska.hostingsdc.pl/public_html/images/e/e4/Pieczęć_cechu_złotników.jpg
Pieczęć cechu złotników i srebrników gdańskich, 1678
Srebrny wilkom czeladników murarskich, Hieronymus Holl I, 1669
Srebrna misa do lavabo, Christian Pichgel I, przed 1700
Modlitewnik ze śpiewnikiem w srebrnej oprawie, około 1700
Srebrny puchar w winne grono, Nathanael Schlaubitz, początek XVIII wieku
Srebrny dzban liturgiczny do wina, M. Dietrich, 1709
Struś ze srebra ze strusim jajem, Beniamin Berendt I, 1713–1730
Srebrny wilkom gdańskich szyprów wiślanych, Gdańsk, Johann Jöde, 1727
Łódka na kadzidło ze srebra złoconego, Nathanael Schlaubitz, 1759–1761
Srebrny futerał na list gratulacyjny dla burmistrza Joachima Heinricha Weickhmanna, Johann Carl Roggatz, 1844

ZŁOTNICTWO, od średniowiecza rozwijało się w miastach (organizacje cechowe), na dworach królewskich i możnowładczych oraz w dużych ośrodkach religijnych. W Polsce pierwsze informacje o złotnikach miejskich pochodzą z XIII wieku, w XIV–XVI wieku największymi ośrodkami były: Kraków, Lwów, Gdańsk, Poznań, Toruń i Warszawa. Rozkwit złotnictwa w Polsce nastąpił w XVI i 1. połowie XVII wieku (na przełomie stuleci w Krakowie było około 100 warsztatów złotniczych, w Gdańsku – około 50, we Lwowie – około 40).

W Gdańsku pierwsza wzmianka o złotniku Marcusie z Große Bäckergasse (ul. Piekarnicza, nie istnieje) pochodzi z 1357, następne wzmianki dotyczą Hansa Argenmunde (działał 1375–1412) oraz Paula z 1376 i Heirnricha z 1379. Gildia złotnicza istniała od XIV wieku, najstarszy statut cechu złotników znany jest z 1409 (w odpisie z 1418), ale z zawartych tam treści wynika, że były statuty i wcześniejsze. Od czeladników, chcących zostać mistrzami, wymagano najmniej półrocznej podróży praktykanckiej po innych ośrodkach, od kandydatów na mistrzów wymagano wykonania w domu starszego mistrza trzech przedmiotów (np. pucharu, pierścienia, tłoku pieczętnego). Nad Strzyżą wybudowano kuźnię srebra, która dała nazwę dzielnicy Srebrzysko, odlewnia srebra będąca w gestii cechu złotników znajdowała się od końca XVI do początku XIX wieku nad Kanałem Raduni w rejonie skrzyżowania z dzisiejszą ul. Hucisko (Silberhütte).

Cechą szczególną gdańskiego złotnictwa są przedstawienia figuralne o wykuwanym reliefie, popularne w XV, XVII i XVIII wieku. Miasto chlubiło się wyrobami o wysokiej próbie i doskonałej jakości, co świadczyło o mistrzowskim opanowaniu rzemiosła złotniczego. Przez wiele stuleci jedyną obowiązującą stale próbą była próba 13; wszystkie wyroby dodatkowo potwierdzano znakiem kontrolnym starszego cechu i herbem miasta. W średniowieczu gdańscy złotnicy pracowali przede wszystkim na potrzeby miejscowe.

Po inkorporacji Prus Królewskich do Rzeczypospolitej (1454) Gdańsk stał się głównym eksporterem wyrobów metalowych w głąb kraju. Rozwojowi rzemiosła sprzyjał wzrost zamożności mieszkańców i popyt na wyroby luksusowe. Złotnicy pozostawali w kontaktach ze sferą ludzi najbogatszych i wykształconych. Źródeł inspiracji szukali także w innych krajach. W średniowieczu były to Nadrenia i Westfalia, w XVII wieku Niderlandy, po wojnie trzynastoletniej Hamburg i Augsburg (który w XVIII wieku był pośrednikiem w rozpowszechnianiu wzorów francuskich).

Jak liczne musiały być dzieła złotnicze w Gdańsku od połowy XIV wieku do około 1577, dowiadujemy się ze sporządzanych w 1576 spisów inwentaryzacyjnych sreber stopionych w 1577; z uzyskanego kruszcu wybijano monety oblężnicze przeznaczone na żołd dla zaciężnych, broniących gdańszczan przed wojskami króla Stefana Batorego ( wojna Gdańska z królem polskim Stefanem Batorym). Przetopiono m.in. wielki krucyfiks i wielką monstrancję (łącznie o masie 16 kg), mniejszy krucyfiks i monstrancję (łącznie 10 kg), figury 12 apostołów, każda o masie przeszło 2 kg, postać Chrystusa Zbawiciela z globem i krzyżem (ponad 4 kg), posąg Marii z Dzieciątkiem (33 kg), hermę św. Barbary i rzeźbę przedstawiającą świętą (8 kg), grupę św. Jerzego walczącego ze smokiem – z wyposażenia kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Gdańsku (NMP), relikwiarz św. Barbary, z którego wyjęto fragment kości, ze srebrnymi postaciami aniołów, różańcem i koroną (37 kg). Podobnie postąpiono z większością sreber należących do kaplic, bractw i innych kościołów. W ratuszach Starego i Głównego Miasta złożono łącznie dwie tony srebra wartości około 21 000 talarów. Po wyjęciu kamieni szlachetnych kruszec przetopiono i wybito z niego talary oblężnicze z wizerunkiem Chrystusa Salvatora Mundi (Zbawiciela Świata, zob. mincerz Caspar Goebel). Gdańszczanom udało się zawrzeć z królem ugodę, złożyli wiernopoddańczą przysięgę, srebro pozostało, ale dzieła sztuki przepadły. Prawdopodobnie nieliczne dzieła z kościołów gdańskich wykonane przed 1577 i po, zachowane in situ (jak np. cyborium późnogotyckie z około 1500), zostały przekazane w 1937 przez gminę luterańską przy kościele NMP do zbiorów ówczesnego Muzeum Miejskiego.

W XVII i XVIII wieku tworzyli w Gdańsku mistrzowie rodzimi i przybysze z innych rejonów Niemiec, w tym Śląska. Do najbardziej cenionych złotników tego okresu zalicza się gdańską rodzinę Schlaubitzów; tworzyli ją Nathanael i Johann Gottfried. Wiele ich dzieł powstało na zamówienie kościołów w Gdańsku i w Polsce, dworu królewskiego oraz magnaterii. Tu też zaopatrywały się w upominki poselstwa udające się z wizytą do carów rosyjskich. Część z nich zachowała się w skarbcu kremlowskim i petersburskim Ermitażu. Z innych mistrzów należy wymienić Petera van den Rennena, twórcy obok innych dzieł relikwiarzy św. Wojciecha dla katedry gnieźnieńskiej i św. Stanisława Biskupa dla katedry wawelskiej. Dla króla Jana Kazimierza pracował działający tu od 1643, przybyły z Niemiec Andreas Mackensen, potem na przełomie XVII i XVIII wieku jego syn Andreas II, działali Paul Decker (1677–1713), Michael Dietrich. W 2. połowie XVIII wieku dominowały w Gdańsku warsztaty Friedricha Wilhelma Endego I, potem jego synów Friedricha Wilhelma II i Johanna Carla, Emmanuela Ellerholza (1725–1800), Friedricha Wilhelma Sponholtza, Carla Davida Rathsa (1736–1796), którego warsztat przejął zięć Carl Stumpf, założyciel dominującej w Gdańsku do 1939 firmy rodzinnej.

Dla kościołów w gdańskich pracowniach powstawały złote, pozłacane i srebrne krucyfiksy, monstrancje, relikwiarze, kielichy i pateny mszalne, nierzadko wysadzane szlachetnymi kamieniami. Wyroby ze srebra często ozdabiano bursztynem. Z prac dla prywatnych odbiorców tworzono – wykonywane podobną techniką – różnego rodzaju puchary, w tym cechowe tzw. wilkomy, kufle do piwa, zastawy stołowe (wazy, talerze, półmiski, cukiernice, kubki, łyżki, łyżeczki), od XVII wieku indywidualne widelce i noże, elementy zegarów i zegarków kieszonkowych, świeczniki, tabakiery i rozmaite bibeloty i gadżety. Przykładem może być wilkom gdańskich żeglarzy morskich z rogu żubra z okuciami z rytowanej złoconej miedzi, datowany na 2. połowę XV wieku, przekazany w 1885 do gdańskiego Kunstgewerbemuseum ( Muzeum Rzemiosła Artystycznego). W Muzeum Narodowym w Gdańsku znajduje się 8 gdańskich barokowych kufli ze złoconego srebra. Ich bogata dekoracja figuralna i ornamentalna wykonana jest w zarzuconej dziś technice trybowania, czyli wykuwania w srebrnej blasze i cyzelowania. Specjalnością gdańskich mistrzów były kompozycje ze scenami z Biblii, epizody z żywotów antycznych bohaterów, sceny inspirowane emblematyką niderlandzką, rzadziej tematy rodzajowe.

Dzieła złotnicze opuszczały Gdańsk, szczególnie w końcu XVIII wieku, miasto ubożało, emigrowały niektóre zamożne rodziny. W 1816 władze pruskie rozwiązały cech, a złotnicy skupili się w luźnej korporacji zawodowej Gewerk der Juweliere Gold und Silberarbeiter (Izba Rzemieślnicza Jubilerów Złotników i Srebrników), działali w jedno lub dwuosobowych warsztatach. Nie powstawały wówczas dzieła wybitne, trzon produkcji złotniczej stanowiły niewielkie naczynia korpusowe i sztućce. W 1861 złotnik Carl Moritz Stumpf jako pierwszy przekształcił tradycyjny rodzinny warsztat w nowoczesną firmę o charakterze manufaktury. Zakupione przez niego stalowe maszyny do sztancowania pozwoliły na tanią produkcję. Z czasem firma M. Stumpf und Sohn zaczęła nabywać srebrne wyroby dużych południowoniemieckich i bremeńskich firm i sprzedawała je, dodając swój stempel.

Podobnie działały mniejsze, ale również cenione XIX-wieczne gdańskie firmy, jak Carl Hermann Danziger czy Robert Adolph Rosalowsky. Gdańscy złotnicy Carl Moritz Stumpf i Johann Carl Roggatz byli autorami dużego srebrnego modelu galery z Dworu Artusa ofiarowanego w 1858 przez władze gdańskie pruskiemu następcy tronu Fryderykowi Wilhelmowi z okazji jego ślubu z księżniczką Wiktorią, córką królowej angielskiej. Dzieło to można podziwiać obecnie w galerii hamburskiego muzeum w Altonie. Dzieła gdańskich złotników, rozproszone po świecie, są ozdobą kolekcji wielu polskich i zagranicznych muzeów, bywają wymieniane w katalogach domów aukcyjnych i kolekcjach europejskiego złotnictwa. JMY

Starsi cechu złotników 1378–1793 (Ältermann – Obermeister)
Rok Imię i nazwisko
1378 Marcus
1437 Erasmus Schufenhauer
1445 Claus Eckstede
1446 Tidemann Forste
1457 Heinrik Voess
1458 Hans Kolner
1462 Hans Gobelyn
1463 Nicolaus Schulte
1464 Peter Ellegast
1465 Hans Gobelyn
1466 Nicolaus Schulte
1467 Johannes Platenau
1468 Andreas Schulte
1469 Matiss Auwstyn
1470 Nicolaus Schulte
1471 Caspar Tyle
1472 Hans Furchheer (Furesheer)
1473 Celestinus Kruss
1474 Benedict Kretzmer
1475 Andres Schulte
1476 Leonhard Reberch
1478 Nicolaus Schulte
1479 Hans Colner
1480 Jorge Gerdt
1481 Andres Schulte
1482 Benedict Kretzmer
1483 Hans Colner
1484 Hans Bueck
1485 Leonhard Reberch
1486 Michael Wulff
1487 Benedict Kretzmer
1488 Hans Bueck
1489 Kasper Frolick
1490 Hans Drost
1491 Hans Colner
1492 Benedict Kretzmer
1493 Hans Bueck
1495 Paul Crowel
1496 Hans Colner
1497 Steffen Pellinghussen (Pennynghusen)
1498 Ambrosius Colner
1499 Lorentz Giferitz
1500 Lucas Jusskow
1501 Heinrich Bornholm
1502 Paul Marquart
1503 Paul Crowel
1504 Jacob Kroger
1505 Hans Bueck
1506 Lukas Juskow
1507 Heinrich Bornholm
1508 Bartholomäus Austeyn
1509 Paul Marquart
1510 Paul Crowel
1511 Hans Degener
1512 Lucas Juskow
1513 Lorenz Buck
1514 Marteyn Fogeler
1515 Paul Hegener
1516 Paul Marquart
1517 Hans Brusskorn
1518 Hans Jon
1519 Hans Degener
1520 Jorgen Jon
1521 Clawes Molner
1522 Hans Myke
1523 Hans Brusskorn
1524 Blasius Grunow
1525 Jorge Colner
1526–1532 brak danych
1533 Jacob Klatte
1534 Borgart Hoppener
1535 Blasius Gronau
1536 Greger Rölau
1537 Tewes Schulze
1538 Jorgen Buk
1539 Franz Schulte
1540 Hieronimus Messner
1541 Augustein Syckmann
1542 Simon Platyn
1543 Jorgen Junter
1544 Simon Schulte II
1545 Burchkarth Hoppener
1546 Gregor Rele
1547 Andreas Stechmesser
1548 Franz Schulte
1549 Hans Mytlynck (Mitlinek)
1550 Simon Platyn
1551 Hans Becker
1552 Jorgen Junter
1553 Mathias Rode
1554 Simon Schulte
1555 Hans Struss
1556 Niclis Loff
1557 Jorgen Jon
1558 Greger Rolau
1559 Hans Gronau I
1560 Andres Stechmesser
1561 Hans Notke (Noethke)
1562 Hans Bekker
1563 Matthes Runge
1564 Hans Gronau I
1565 Lorenz Tydeke
1566 Hans Gronau I
1567 Hans Notke (Noethke)
1568 Andreas Welcke
1569 Lorenz Tydeke
1570 Hans Colner
1571 Jacob Harmen
1572 Jürgen Gronau
1573 Hans Notke (Noethke)
1574 Paul Schulz
1575 Lorenz Tydeke
1576 Peter Schröder
1577 Andreas Wilke
1578 Hinrich Schulz
1579 Hans Manffras
1580 Gergen Grunau
1581 Peter Schröder
1582 Jacob Wilke
1583 Jacob Harmen
1584 Thomas Schultze
1585 Hans Brömmer
1586; pochodził z Moehrss, 19 XI 1583 otrzymał obywatelstwo Gdańska Heinrich Kessel
1587 Andreas Stechmesser
1588 Thomas Schultze
1589 Gergen Gronau
1590 Balczer Nickel
1591 Heinrich Schulze
1592; 19 XI 1583 otrzymał obywatelstwo Gdańska Heinrich Kessel
1593; pochodził z Ratyzbony, od 30 VII 1588 posiadał obywatelstwo Gdańska Hans Speck
1594 Daniel Gronau
1595 Thomas Schultze
1596 Abraham Rike
1597 Jacob Demantz
1598; 19 XI 1583 otrzymał obywatelstwo Gdańska Heinrich Kessel
1599 Paul Schwert II
1600 Reinhard (Reinholt) von der Rennen
1601 Hans Speck
1602 Abraham Rike
1603; pochodził z Bazylei, 14 VII 1590 otrzymał obywatelstwo Gdańska Hieronimus Frobenius
1604 Daniel Gronau
1605 Reinhard (Reinholt) von der Rennen
1606 Christian Detloff
1607; 12 VI 1593 otrzymał obywatelstwo Gdańska Bartelmes Preusse
1608 Jochim Scharping
1609; pochodził z Bazylei, 14 VII 1590 otrzymał obywatelstwo Gdańska Hieronimus Frobenius
1610 Reinhard (Reinholt) von der Rennen
1611; pochodził z St. Andrews w Szkocji, 20 VI 1591 otrzymał obywatelstwo Gdańska Georgen Schmidt (ojciec złotnika Jakoba Schmidta I)
1612; pochodził z Mühlhausen (Turyngia), 29 IV 1602 otrzymał obywatelstwo Gdańska Hans Huplis
1613 Christian Detloff
1614 Lukasa Kadaua
1615; pochodził z Bazylei, 14 VII 1590 otrzymał obywatelstwo Gdańska Hieronimus Frobenius
1616; pochodził z Elbląga, 11 X 1608 otrzymał obywatelstwo Gdańska Gergen Yesse (Jesse, Georg Gesse)
1617 Jochim Scharpnick
1618 Zacharias Dersau
1619 Reinhard (Reinholt) von der Rennen
1620 Christian Dietloff
1621; pochodził z St. Andrews w Szkocji, 20 VI 1591 otrzymał obywatelstwo Gdańska Georgen Schmidt (ojciec złotnika Jakoba Schmidta I)
1622; gdańszczanin, 13 XI 1617 otrzymał obywatelstwo Gdańska Daniel Asaricus
1623 Joachim Scharpnick
1624 Hans Peckberner
1625; pochodził z Bazylei, 14 VII 1590 otrzymał obywatelstwo Gdańska Hieronimus Frobenius
1626–1627 Christian Junge
1628 Zacharias Dersau
1629 Andreas Stechmesser
1630 Hans Jürgen
1631 Heinrich Gottschalck
1632; pochodził z Elbląga, 11 X 1608 otrzymał obywatelstwo Gdańska Gergen Jesse (Jesse, Georg Gesse)
1633 Gabriel Wulff
1634 Greger Ferdinandes
1635 Greger Frobenius
1636 Heinrich Gottschalck
1637 Reinhold Uphagen
1638 Georgenn Hoffmann
1639 Lucas Schnitter
1640 Hans Jürgen
1641 Johann Detloff
1642 Jacob Hermen
1643 Hieronymus Edel
1644 Gregor Frobenius
1645 Christian Paul
1646 Gabriel Wulff
1647 Jacob Schmidt
1648, pochodził ze Stampwirt, 26 XI 1632 otrzymał obywatelstwo Gdańska Georg Hebenstreit (Görge Hibenstreit)
1649; pochodził z Tczewa, 24 X 1626 otrzymał obywatelstwo Gdańska Hans (Johannes) Polmann (zob. Lukasa Kadaua)
1650 Andreas Mackensen I
1651 Daniel Detloff
1652 Hieronymus Edel
1653 Andreas Schwenke
1654; pochodził z Ahburga w Jutlandii, 3 III 1631 otrzymał obywatelstwo Gdańska Christian Paul
1655, pochodził ze Schwabach (Bawaria), 14 IV 1641 otrzymał obywatelstwo Gdańska Andreas Schmidt
1656 Gregor Frobenius
1657 Hans Rode
1658, pochodził z Schwachbach (Bawaria), 2 V 1643 otrzymał obywatelstwo Gdańska Hans Georg Schmidt
1659 Ernst Kadau I
1660, pochodził z Haydeck, Bawaria, 16 VI 1646 otrzymał obywatelstwo Gdańska Adam Freymann
1661 Matthias Pichgel I
1662 Andreas Schwenck
1663 Andreas Mackensen I
1664 Johann Uphagen
1665 Hieronymus Edel
1666 Henning Probst
1667 Matthias Pichgel I
1668, pochodził z Haydeck, Bawaria, 16 VI 1646 otrzymał obywatelstwo Gdańska Adam Freymann
1669 Ernst Kadau I
1670 Peter Röde II
1671, pochodził z Tczewa, 24 X 1626 otrzymał obywatelstwo Gdańska Hans (Johannes) Polmann (zob. Lukasa Kadaua)
1672 Hieronymus Edel
1673, pochodził z Brunszwiku, 29 I 1656 otrzymał obywatelstwo Gdańska Henning Probst (Probsten)
1674 Johann Uphagen
1675 Peter Röde II
1676 Gottfried Schmidt
1677, pochodził z Gdańska, 17 III 1640 otrzymał obywatelstwo miejskie Greger Zobel (Greger Zabel)
1678 Johann Uphagen
1679–1680, pochodził z Haydeck, Bawaria, 16 VI 1646 otrzymał obywatelstwo Gdańska Adam Freymann
1681 Ernst Kadau II
1682 Jakob Beckhausen
1683 Christian Hasse
1684 Peter Röde II
1685 Jakob Beckhausen
1686 Ernst Kadau II
1687–1688 Christian Hasse
1689 Peter Röde II
1690 Benedict Clausen
1691 Tobias Schmidt
1692 Christian Pichgel I
1693 Johann Meinertz
1694 Jakob Beckhausen
1695 Benedict Clausen
1696 Tobias Schmidt
1697 Christian Pichgel I
1698 Konrad Jakob Keseberg
1699 Nathaniel Pressding II
1700–1701; 11 VII 1686 otrzymał obywatelstwo Gdańska Tobias Schmidt (16 IX 1653 Gdańsk – 25 IX 1730 Gdańsk)
1702 Daniel Friedrich Mylius
1703 Nathanael Schlaubitz
1704; 15 III 1691 otrzymał obywatelstwo Gdańska Andreas Schwenck (28 XI 1659 Gdańsk – 23 VI 1723 Gdańsk)
1705 Peter Röde III
1706; 11 VII 1686 otrzymał obywatelstwo Gdańska Tobias Schmidt (16 IX 1653 Gdańsk – 25 IX 1730 Gdańsk)
1707 Benedict Clausen
1708 Daniel Friedrich Mylius
1709 Siegfried Örnster
1710–1711 Hieronymus Holl II
1712 Christoph Wonnecker
1713 Matthias Pichgel II
1714; 11 VII 1686 otrzymał obywatelstwo Gdańska Tobias Schmidt (16 IX 1653 Gdańsk – 25 IX 1730 Gdańsk)
1715 Nathanael Schlaubitz
1716 Siegfried Örnster
1717 Lorenz Dietrich
1718 Hieronymus Holl II
1719 Michael Dietrich
1720 Christoph Wonnecker
1721 Matthias Pichgel II
1722 Siegfried Örnster
1723 Nathanael Schlaubitz
1724 Lorenz Dietrich
1725 Constantin Hein
1726 Michael Dietrich
1727 Johann Jöde
1728 Siegfried Örnster
1729 Beniamin Berendt I
1730 Lorenz Dietrich
1731 Constantin Hein
1732 Michael Dietrich
1733 Johann Jöde
1734 Beniamin Berendt I
1735 Johann Christian Holl I
1736; 14 II 1743 otrzymał obywatelstwo Gdańska Beniamin Ephraim Schmidt (1 IX 1697 – 26 XII 1745)
1737 Constantin Hein
1738 Lorenz Dietrich
1739, 10 X 1715 otrzymał obywatelstwo miejskie, zmarł w trakcie kadencji Gottfried Wendt (15 VII 1683 – 22 I 1740)

Lorenz Dietrich (od II kwartału)
1740; 30 X 1724 otrzymał obywatelstwo Gdańska Constantin Quartier (15 VI 1685 Gdańsk-Nowe Ogrody – 2 II 1747 Gdańsk)
1741 Michael Dietrich
1742 Johann Christoph Wonnecker
1743 Beniamin Berendt I
1744 Lorenz Dietrich
1745 Jakob Haase
1746 Johann Christoph Wonnecker
1747 Beniamin Berendt I
1748; 12 II 1728 otrzymał obywatelstwo Gdańska Wilhelm Raths (7 IX 1699 Gdańsk – 23 XI 1777 Gdańsk)
1749 Jakob Haase
1750; 4 VII 1737 obywatelstwo miejskie Beniamin Döbler (14 XII 1701 – 15 XI 1777)
1751 Johann Goffried Schlaubitz
1752; 5 V 1729 otrzymał obywatelstwo miejskie Christoph Türck (22 VI 1695 – 17 IV 1766)
1753 Beniamin Berendt I
1754 Johann Christoph Wonnecker
1755 Johann Constantin Lange
1756; 12 II 1728 otrzymał obywatelstwo Gdańska Wilhelm Rahts (7 IX 1699 Gdańsk – 23 XI 1777 Gdańsk)
1757; 17 I 1744 otrzymał obywatelstwo Gdańska Michael Schleich (1 XI 1712 Gdańsk – 2 II 1775 Gdańsk)
1758; 5 V 1729 otrzymał obywatelstwo Gdańska Christoph Türck (22 VI 1695 – 17 IV 1766)
1759 Jakob Haase
1760 Johann Carl Dietrich
1761 Johann Constantin Lange
1762; 12 II 1728 otrzymał obywatelstwo Gdańska Wilhelm Raths (7 IX 1699 Gdańsk – 23 XI 1777 Gdańsk)
1763; 14 X 1750 otrzymał obywatelstwo Gdańska Christian von Hausen
1764; 5 V 1729 otrzymał obywatelstwo Gdańska Christoph Türck (22 VI 1695 – 17 IV 1766)
1765; 17 I 1744 otrzymał obywatelstwo Gdańska Michael Schleich (1 XI 1712 Gdańsk – 2 II 1775 Gdańsk)
1766; 12 II 1728 otrzymał obywatelstwo Gdańska Wilhelm Raths (7 IX 1699 Gdańsk – 23 XI 1777 Gdańsk)
1767; 14 X 1750 otrzymał obywatelstwo Gdańska Christian von Hausen
1768; 6 VII 1757 otrzymał obywatelstwo Gdańska Johann Adam Lange (30 VIII 1712 Gdańsk – 22 II 1799 Gdańsk)
1769; 17 I 1744 otrzymał obywatelstwo Gdańska Michael Schleich (1 XI 1712 Gdańsk – 2 II 1775 Gdańsk)
1770 Friedricha Wilhelma Ende I
1771 Johann Lehnert
1772; 6 VII 1757 otrzymał obywatelstwo Gdańska Johann Adam Lange (30 VIII 1712 Gdańsk – 22 II 1799 Gdańsk)
1773; 28 I 1752 trzymał obywatelstwo Gdańska Christoph Hecker
1774 Friedricha Wilhelma Ende I
1775 Johann Lehnert
1776; 6 VII 1757 otrzymał obywatelstwo Gdańska Johann Adam Lange (30 VIII 1712 Gdańsk – 22 II 1799 Gdańsk)
1777; 28 I 1752 trzymał obywatelstwo Gdańska Christoph Hecker
1778; 16 X 1766 otrzymał obywatelstwo Gdańska Joachim Christian Franck (18 XI 1735 – 4 VI 1812)
1779 Johann Lehnert
1780 Gottlieb Deinlein
1781 Emmanuel Ellerholtz I (zob. Emmanuel Ellerholtz)
1782; 16 X 1766 otrzymał obywatelstwo Gdańska Joachim Christian Franck (18 XI 1735 – 4 VI 1812)
1783 Friedrich Wilhelm Sponholtz
1784 Gottlieb Deinlein (zmarł)

Joachim Christian Franck
1785 Emmanuel Ellerholtz I (zob. Emmanuel Ellerholtz)
1786; 6 VII 1757 otrzymał obywatelstwo Gdańska Johann Adam Lange (30 VIII 1712 Gdańsk – 22 II 1799 Gdańsk)
1787 Friedrich Wilhelm Sponholtz
1788; 16 X 1766 otrzymał obywatelstwo Gdańska Joachim Christian Franck (18 XI 1735 – 4 VI 1812)
1789 Carl Ludwig Berendt
1790; 6 VII 1757 otrzymał obywatelstwo Gdańska Johann Adam Lange (30 VIII 1712 Gdańsk – 22 II 1799 Gdańsk)
1791 Emmanuel Ellerholtz I (zob. Emmanuel Ellerholtz)
1792 Johann Gottlieb Fischer
1793 Carl Ludwig Berendt
Wykaz według: E. von Czihak, Die Edelschmiedekunst frühere Zeiten in Preussen, Zweiter Teil: Westpreussen, Leipzig 1908, s. 91-94
<br/ MrGl
Starsi cechu złotników 1794–1945 (Ältermann – Obermeister)
Rok Imię i nazwisko
1794; 16 X 1766 otrzymał obywatelstwo Gdańska Joachim Christian Franck (18 XI 1735 – 4 VI 1812)
1795 Emmanuel Ellerholtz I (zob. Emmanuel Ellerholtz)
1796 Johann Gottlieb Fischer
1797 Carl Ludwig Berendt
1798; 16 X 1766 otrzymał obywatelstwo Gdańska Joachim Christian Franck (18 XI 1735 – 4 VI 1812)
1799; 6 XI 1772 otrzymał obywatelstwo Gdańska Johann Gottlieb Stegemann (21 II 1745 Gdańsk-Nowe Ogrody – 15 XII 1804 Gdańsk)
1800 Johann Gottlieb Fischer
1801; 20 IV 1784 otrzymał obywatelstwo Gdańska Johann Carl Hecker (zm. 9 VI 1814)
1802; 16 X 1766 otrzymał obywatelstwo Gdańska Joachim Christian Franck (18 XI 1735 – 4 VI 1812)
1803; 6 XI 1772 otrzymał obywatelstwo Gdańska Johann Gottlieb Stegemann (21 II 1745 Gdańsk-Nowe Ogrody – 15 XII 1804 Gdańsk)
1804 Johann Gottlieb Fischer
1805; 20 IV 1784 otrzymał obywatelstwo Gdańska Johann Carl Hecker (zm. 9 VI 1814)
1806 Frierdich Wilhelm Ende
1807 Emmanuel Ellerholtz
1808 Johann Gottlieb Fischer
1809 Johann Friedrich Kretschmer
1810 Frierdich Wilhelm Ende
1811 Christian Wandel
1812 Johann Gottlieb Ulrich
1813 Johann Friedrich Kretschmer
1814 Carl Stumpf
1815 Christian Wandel
1816 Johann Gottlieb Ulrich
1817 Johann Friedrich Kretschmer
1818–1819 Carl Stumpf
1820 Johann Gottlieb Ulrich
1821–1828 Carl Beniamin Schultz
1829–1833 Johann Jacob Raths
1834–1835 Gottlieb Ephraim Wulsten
1836 Johann Jacob Raths
1837–1839 Gottlieb Ephraim Wulsten
1840 Carl Moritz Stumpf
1841–1844 Carl August Winkelmann
1845 Carl Moritz Stumpf
1846–1849 Carl August Winkelmann
1850–1851 Carl Moritz Stumpf
1852 Carl Heinrich Momber
1853–1855 Adolph Golchert
1856–1861 Ferdinand Robert Raths
1862 Theodor Hermann Meyer
1863–1867 Robert Adolph Rosalowsky
1867–1874 Edwin Lubatz
1874–1879 Carl Friedrich Sohr
1880–1883 Johann Wilhelm Gustav Heberlein
1883–1896 brak danych
1897–1901 Robert Adolph Rosalowsky
1902–1905 Gustav Hermann Seeger
1906 Paul Fliege
1907–1912 Erich Albert Moritz Stumpf
1913 brak danych
1914–1921 dr Johannes Kniewel
1922–1927 Paul Fliege
1928 Leo Nietzner
1929 Paul Fliege
1930–1935 Hugo Frosien
1935–1938* Bruno Witt
1939* Erich Albert Moritz Stumpf
1940–1942** Karl Heinz Stumpf
1943–1945 brak danych
* Wspólny cech złotników i zegarmistrzów Wolnego Miasta (Goldschmied und Uhrenmacher Innung)

⃰ ⃰ Cech złotników i wytwórców wyrobów ze srebra (Gold und Silberschnitte Innung)

Wykaz według: E. von Czihak, Die Edelschmiedekunst frühere Zeiten in Preussen, Zweiter Teil: Westpreussen, Leipzig 1908, s. 91-94
<br/ MrGl
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania
Partner Główny



Wydawca Encyklopedii Gdańska i Gedanopedii


Partner technologiczny Gedanopedii