PAZDRO ZDZISŁAW, profesor Politechniki Gdańskiej
| < Poprzednie | Następne > |
ZDZISŁAW PAZDRO (13 X 1903 Lwów – 11 VII 1987 Warszawa), hydrogeolog, profesor Politechniki Gdańskiej (PG). Najstarszy z czwórki dzieci Zbigniewa Walentego (9 II 1873 Przewłoka koło Buczacza (obecnie Ukraina) – 13 IX 1939 Lwów), profesora prawa i radnego Lwowa, oraz poślubionej 16 VIII 1902 we Lwowie Anieli z domu Kolniak (1879–1947). Brat inżyniera elektryka Kazimierza (ur. 1906), Marty (ur. 1913) i prawnika Leszka (ur. 1914).
Jako uczeń IV Gimnazjum Klasycznego im. Jana Długosza we Lwowie w latach 1918–1919 walczył w 1. Pułku Strzelców Lwowskich w obronie miasta, od 5 VIII 1920 ochotnik w wojnie polsko-rosyjskiej. Po maturze w 1921 do 1926 studiował geologię, paleontologię i geografię na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego. Od 1923 pracownik tej uczelni jako demonstrator w Zakładzie Geologicznym, w 1925–1926 młodszy asystent. Od 1926 doktor na podstawie dysertacji Szkic geologiczny Lewoczy, do 1935 pracował jako starszy asystent. W 1927 odbył studia uzupełniające w zakresie geologii regionalnej i kartografii geologicznej na Uniwersytecie w Lozannie, zaś w zakresie paleontologii w Musée d'Histoire Naturelle w Paryżu. W 1930 odbył podróż naukową do Maroka. W latach 1930–1931 studiował uzupełniająco ekonomię i prawo administracyjne na Wydziale Prawa i Umiejętności Politycznych Uniwersytetu Lwowskiego. W 1934 zdał egzamin nauczycielski (w zakresie geografii i nauki obywatelskiej), a także habilitował się na rozprawy Budowa geologiczna pasma Gór Czywczyńskich, otrzymał awans na stanowisko docenta. Jednocześnie w latach 1937–1939 był dyrektorem Służby Geologicznej S.A. „Wspólnota Interesów Górniczo-Hutniczych" w Katowicach.
Podczas II wojny światowej od stycznia 1940 do czerwca 1941 pracował jako starszy laborant w Instytucie Politechnicznym we Lwowie, od kwietnia 1942 jako asystent w Laboratorium Badania Materiałów Drogowych i Budowlanych przy lwowskich Kursach Technicznych. Brał udział w tajnym nauczaniu, był zastępcą prezesa i kierownikiem działu szkolnictwa Zarządu Okręgowego Stronnictwa Narodowego, następnie jego prezesem. Aresztowany przez Gestapo, od maja do września 1943 przebywał w więzieniu. Po zajęciu Lwowa przez wojska radzieckie powrócił do pracy na uniwersytecie, następnie pracował jako geolog w Ukraińskim Kombinacie Naftowym. W 1945 aresztowany przez NKWD za publiczne wypowiedzi, w których wyrażał sprzeciw wobec zajęcia wschodnich ziem polskich przez ZSRR. W ramach umowy polsko-radzieckiej o zwrocie kadr naukowych, zwolniony latem 1946, po krótkim pobycie w Krakowie przeniósł się do Gdańska.
Wraz z żoną organizator, a od 1 IX 1946 kierownik Zakładu Geologii na Wydziale Inżynierii Lądowej i Wodnej PG (zob. Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska PG). Organizował naukowe środowisko geologiczne na Wybrzeżu i dodatkowo wykładał geologię dla studentów geografii w Wyższej Szkole Pedagogicznej. W latach 1947–1948 prodziekan Wydziału Inżynierii Lądowej i Wodnej PG, w październiku 1948 nominowany na profesora nadzwyczajnego geologii i surowców. W latach 1953–1954 dziekan Wydziału Budownictwa Wodnego PG. Organizator i w latach 1956–1960 przewodniczący Wydziału III Nauk Matematyczno-Fizyczno-Chemicznych Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, od 1983 członek honorowy.
Autor m.in. opracowania Budowa geologiczna regionu gdańskiego (1958/1959). Na skutek reorganizacji studiów geologicznych w Polsce (specjalność zawodowa geologia inżynierska i hydrogeologia została przeniesiona na Uniwersytet Warszawski (UW)), od 1960 kierownik Zakładu Hydrogeologii Ogólnej UW. Honorowy członek GTN. Twórca polskiej szkoły hydrogeologicznej.
Od 1926 żonaty był z Olgą Pazdro, ojciec Przemysława Pazdro. Pochowany z żoną na Cmentarzu Komunalnym Północnym (Wólka Węglowa) w Warszawie.
Bibliografia:
Dział Obiegu i Archiwizacji Dokumentów Politechniki Gdańskiej (akta osobowe).
Pionierzy Politechniki Gdańskiej, red. Zygmunt Paszota, Janusz Rachoń, Edmund Wittbrodt, Gdańsk 2005, s. 451.
